Tijdens de raadsvergadering op 13 juni heeft fractievoorzitter Erik Nobel de volgende tekst uitgesproken.

Algemene politieke beschouwing op het jaar 2017

Voorzitter,
Vandaag spreekt de gemeenteraad van Voorst over de prioriteiten voor de begroting van 2017. Halverwege de rit is het college nu. Uit de midterm review begrijpen we dat het college zeer tevreden is met waar het nu staat. Enige bescheidenheid is hier en daar echter wel op zijn plaats. We vragen ons af of hetgeen in de review staat niet meer het beeld weergeeft van wat het college zou willen zijn, dan van wat het werkelijk is.

De PvdA-GroenLinks fractie heeft getracht de afgelopen jaren constructief mee te denken met het college. Hoewel we nogal eens het gevoel kregen dat dit verloren moeite was, zijn we blij nu te kunnen constateren dat al ons geploeg niet alleen op de rotsen was, maar dat ook een deel van wat we gezaaid hebben in goed aarde is gevallen en nu vrucht begint te dragen. In dit kader wil ik graag noemen: de € 20.000 participatiebudget; het blijven van een ambtenaar voor economische zaken; een ambtenaar voor cultuurhistorie; de aandacht voor energiebeleid; zorg en participatie.

In de midterm review wijst het college 3 speerpunten aan, Verduurzamend Voorst, Transformerend Voorst en Participerend Voorst. Wij zijn gelukkig met deze keuze, waarbij we wel willen dat er veel overlap in deze drie thema’s zit. We denken dat de uitdaging voor het college is, om goed de verbinding te leggen tussen de thema’s, zodat het geheel meer oplevert dan de drie thema’s afzonderlijk.

Verschillende keren hebben we gesteggeld met het college over duurzaamheid en wat het nu eigenlijk is. Om eerlijk te zijn. Wij vinden dat het begrip duurzaamheid nog wel breder geïnterpreteerd kan worden dan nu gebeurt, maar het gaat de goede kant op. Wethouder Lagerweij kan vannacht rustig slapen. We zullen de plannen uit het addendum duurzaamheid zo goed als allemaal steunen. Een aanvulling hebben wij op het gebied van een stookinstallatie voor het zwembad. En het onderzoek naar de verduurzaming van het gemeentehuis mag van ons ook gaan over nieuwbouw van een gebouw dat minimaal energieneutraal, kleiner, efficiënter en dus meer op de toekomst toegesneden is.

Bij het onderwerp zorg vinden wij dat het college iets te vroeg de vlag uithangt. Bij de jaarrekening is door ons al duidelijk gemaakt dat wij vinden dat er wel erg veel geld van de WMO is overgebleven. Wij vragen ons daarom dan ook af of iedereen wel de zorg gehad heeft die hij/of zij nodig heeft. Hebben we nu alle zorgvragen in beeld?

Bovendien is het nu de tijd om forse stappen te zetten in het preventiebeleid. Een preventienota schrijven is leuk, maar daar horen uitvoeringsplannen bij. Preventie speelt zich vooral af in de algemene voorzieningen. Juist met goede preventie vanuit de algemene voorzieningen hebben we kansen om de zorgkosten naar beneden te brengen. Daar horen dan ook financiële middelen bij. Wij missen dat nu in de voorstellen.

De kanteling zal met kracht doorgezet moeten worden. Wij denken dat de dorpscontactpersoon daarin een goede rol moet en kan vervullen. Wij stellen daarom voor dat er voor alle kernen één moet worden aangesteld. Ook daar moet geld voor worden vrijgemaakt.

Het college wil ook meer inzetten op participatie. Wat ons betreft moet hier een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen burgerparticipatie en het beleid dat nodig is om mensen zonder werk, die aan de kant staan, aan een baan te helpen. Of als dat laatste niet tot de mogelijkheden behoort, aan een zinvolle dagbesteding. Werk, in de breedste zin van het woord, is de belangrijkste voorwaarde voor zinvolle deelname in de samenleving. Hier zie je dan ook de overlap met transformerend Voorst.

Nu de economie aantrekt en daarmee de vruchten van een zwaar bezuinigingsbeleid zichtbaar worden, verwachten wij van het college dat het vol inzet om mensen aan het werk te krijgen. Wij gaan er op voorhand niet van uit dat het aantal inwoners met een bijstandsuitkering snel zal gaan dalen. Vooral willen we extra aandacht vragen voor de moeilijke positie van ouderen in de bijstand, die maar zeer moeizaam weer aan de slag komen. Daarnaast vragen wij aandacht voor statushouders, voor wie scholing en arbeid voorwaarden zijn voor een goede integratie. Daarom pleiten wij voor een experiment voor deze groep, zoals op meerdere plekken in het land al gebeurt. Een lossere aanpak, minder verplichtend. Dit blijkt echter tot meer en betere uitstroom te leiden. Dwang en straffen hebben in dit kader zelfs vaak een verlammend en averechts effect.

Ook pleiten wij voor nog meer inzet op het terrein van armoedebestrijding. 75% van onze populatie in de bijstand is langer dan een jaar aangewezen op hulp vanuit de gemeente en hiervan is 59% zelfs langer dan twee jaar op financiële hulp van de gemeente aangewezen. Bij die groep zijn de reserves echt wel op.

Burgerparticipatie zal verder ontwikkeld moeten worden. Als het aan PvdA-GroenLinks ligt gaan we wel experimenteren met een burgerpanel. Wij willen naast de denktank experimenten waarbij veel inwoners aan tafel zitten, om mee te denken over de toekomst van Voorst. Over onderwerpen als wonen, werken, recreatie en bedrijvigheid. Wij stellen D1000-conferenties op Voorster schaal voor: niet met 1000 inwoners, maar bijvoorbeeld een D300.

We vinden het teleurstellend dat de kerntakendiscussie door het college als irrelevant is afgedaan. Het college doet alsof een kerntakendiscussie alleen maar bedoeld is om te bezuinigen. Dat is wat ons betreft onjuist. Het gaat er ook om, om tegen het licht te houden of wat je nu doet en wellicht al jaren zo doet, nog wel nuttig en noodzakelijk is. Soms zou je een taak kunnen stoppen, omdat die
taak niet relevant meer is of veel efficiënter anders of door een ander uitgevoerd kan worden. De wereld transformeert en de lokale overheid moet ook transformeren.

Voorzitter, tijdens de debatten zullen we met een aantal voorstellen komen. We willen daarmee de keuze van het college voor zijn drie speerpunten ondersteunen. Wij gaan er dan ook van uit dat onze voorstellen met net zoveel liefde omarmd zullen worden als nu gebeurt met voorstellen die eerder nog werden afgewezen door de coalitiepartijen en nu uiteindelijk toch omarmd worden.

Erik Nobel, fractievoorzitter PvdA-GroenLinks
13 juni 2016