Voorzitter,
Ineens hadden we een nieuwe werkelijkheid: een samenleving op afstand. Zoveel mogelijk thuisblijven, niet meer bij je dierbaren op bezoek, geen balletje trappen of effe een pintje pakken. Boodschappen doen met een ontsmet karretje en met argusogen kijken naar iemand die hoest. Helaas zijn er ook in onze gemeente mensen ziek geworden en overleden.
Maar er gebeuren ook veel mooie dingen. Dan wordt duidelijk hoe groot de gemeenschapszin is in onze dorpen. Er kwamen heel veel initiatieven van de grond en van alle kanten werd hulp aangeboden voor degenen die dat nodig hadden.
Ondernemers worden hard getroffen. Waar je eerst een goedlopende zaak had, zie je zo de omzet kelderen. Maar ook hier kwamen creatieve oplossingen: er werden bezorgdiensten opgezet, afhaalmaaltijden bereid en het draaiorgel draaide overuren.
“Steun onze ondernemers: Koop lokaal” staat er als je onze gemeente binnen rijdt. En niet alleen in onze gemeente, maar overal. En dat is een goede zaak. Landelijk is de kwetsbaarheid van onze huidige marktwerking duidelijk naar voren gekomen tijdens deze crisis. Het is te complex geworden.
Lokaal kopen, stimuleert de lokale economie, zorgt voor lokale werkgelegenheid. Winkels kunnen openblijven en dorpen behouden hun voorzieningen. Er is minder transport nodig en de producten worden persoonlijker.
Natuurlijk is de gemeente aan regels gebonden als het gaat om aanbestedingen en voor sommige zaken moet je de oplossing misschien iets verder van huis zoeken. Maar het zou misschien regel moeten zijn, dat bij een aanbesteding eerst lokaal naar de mogelijkheden wordt gekeken. Dat er naar alternatieven gekeken wordt, zoals bijvoorbeeld “Right to Challenge ”. Dat bij een aanbesteding of groot project niet alleen gekeken wordt naar de financiële kant, maar vooral naar de kwaliteit en sociale impact.
Dit zien we bij de realisatie van de zonnevelden. Door het betrekken van bewoners. Door het kwalitatief inpassen in het landschap. En door ervoor te zorgen, dat niet alleen de lasten, maar ook de baten lokaal blijven. Hierdoor wordt de steun meteen een stuk breder.
Maar ook als we kijken naar het huidige Plus-OV, waar voor elke afwijking de portemonnee getrokken moet worden. Het is verworden tot een extra veredelde taxicentrale. Waar de hele opzet bedoeld was om geld te besparen, is door voornamelijk te kiezen voor goedkoop, juist het tegengestelde bereikt. De persoonlijke touche, dat stapje harder lopen voor de cliënten mist. Even een belletje als er geen reactie komt op een mail. Dat zou passen bij een betrokken gemeente als Voorst.
De natuur werd de afgelopen tijd door heel veel mensen herontdekt. Door het wegvallen van allerlei andere bezigheden, werd er massaal gewandeld, gefietst en gerecreëerd. Maar naast het belang van de natuur, werd ook de kwetsbaarheid van de natuur duidelijk. Behalve door de extra stroom bezoekers midden in het broedseizoen, krijgt de natuur het ook op andere vlakken zwaar voor de kiezen. Naast het grote probleem van de teruglopende biodiversiteit, beleven we het droogste voorjaar ooit. De droogte lijkt de afgelopen jaren een steeds groter probleem te worden, waarvoor structurele oplossingen moeten komen. De belasting van de natuur is allang over de grens heen.
Veranderen is moeilijk. Maar we zullen toch een andere weg moeten in slaan. Vandaag staat er de regiovisie transitie voedsel, landbouw en landschap op het programma. Mooie plannen, al zijn ze nog weinig concreet, maar een stap in de goede richting. Want ook al roepen veranderingen weerstand op en moeten we over de grens van onze comfortzone, er liggen ook heel veel kansen. En eigenlijk hebben we geen keus.
Onze zorgen over de financiën zijn groot. Het tekort in de begroting is grensoverschrijdend. Wat nu voor ons ligt, zijn de cijfers van voor de Coronacrisis. Het tekort loopt steeds verder op en is structureel. We zien een randwegvormig gat ontstaan. Maar waar onze grootste zorg ligt, is dat er door de Coronacrisis nog veel grotere tekorten te verwachten zijn. En dat daar totaal geen actie op wordt ondernomen. Juist nu zou een prioriteitennota van belang zijn. Natuurlijk kan niemand in de toekomst kijken, maar rustig afwachten is geen optie.
De verantwoordelijkheid van Voorst houdt niet op bij haar gemeentegrenzen. Want ook al heb ik net een pleidooi gehouden om ons meer te richten op onze lokale economie, we zijn ook onderdeel van een regio, een natie, de EU en de wereld. De vorige raadsvergadering hebben we een heftige discussie gehad over het opvangen van vluchtelingenkinderen. Natuurlijk gaan wij niet over landelijk beleid, maar we kunnen wel onze stem laten horen. En dan schaam ik me voor onze gemeente en voor ons land dat we al onze verantwoordelijkheid proberen af te schuiven en af te kopen en buiten de grenzen proberen te houden.
Op het ogenblik wordt het nieuws beheerst door alle protesten tegen discriminatie. Een probleem dat misschien ver weg lijkt in een gemeente als Voorst. Dat speelt in Amerika. Dat speelt in de grote steden. Dat is geen probleem van hier. Maar het zit overal en misschien heel onbewust. De buurtapp die meteen op hol slaat bij het zien van een auto uit het Oostblok, misschien toch een keer extra nadenken over die sollicitant met die exotische naam. Maar een intocht van Sinterklaas zoals we die afgelopen jaar zagen. Moest dat nu zo? Pieten diepzwart geschminkt, voorzien van grote krulpruiken, enorme rode lippen en grote oorbellen. Was dit een traditie? Of was dit provoceren? Het in ere houden van een zogenaamde traditie, mag niet ten kosten gaan van het kwetsen van mensen. Het is een kinderfeest en het zal kinderen worst wezen hoe een piet er uit ziet. Laten we gewoon de lijn volgen van de landelijke intocht. Dat maakt het meteen een stuk minder verwarrend voor de kinderen.
Laten we de mogelijkheden binnen de grenzen van Voorst en onze regio zoveel mogelijk benutten, maar laten we ons niet afsluiten voor wat er buiten onze grenzen gebeurt.